بررسي تركيبات پلي فنلي، آنتوسيانين ها و فلاونوييدهاي تام و خواص آنتي اكسيداني گياه دارويي قره قاط (.Vaccinium arctostaphylos L) جمع آوري شده از چهار منطقه مختلف ايران

سپهري فر روشنك,حسنلو طاهره*

* کرج، جاده ماهدشت، پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي

مقدمه: قره قاط درختچه اي متعلق به خانواده Ericaceae مي باشد كه از ديرباز به دليل اثرات كاهش قند و فشار خون در طب سنتي ايران استفاده مي شده است. مهم ترين متابوليت هاي برگ و ميوه قره قاط را فنل ها و به ويژه آنتوسيانين ها تشكيل مي دهند كه داراي خاصيت آنتي اكسيداني قوي هستند.
هدف: بررسي مقايسه اي مقدار تركيبات فنلي، آنتوسيانيني و فلاونوييدي در عصاره متانولي برگ و ميوه Vaccinium arctostaphylos جمع آوري شده از نقاط مختلف ايران و بررسي خواص آنتي اكسيداني آن مي باشد.
روش بررسي: برگ و ميوه هاي گياه قره قاط از ارتفاعات استان هاي اردبيل (حور)، گيلان (ماسوله و اسالم) و مازندران (كلاردشت) در شهريور سال 1386 جمع آوري و تا زمان سنجش متابوليت هاي موردنظر در فريزر -80 درجه سانتي گراد نگهداري شد. سپس عصاره استخراج شده با استفاده از متانول اسيدي تهيه و تركيبات فنلي و خواص آنتي اكسيداني به روش اسپكتروفتومتري UV-Vis اندازه گيري شد.
نتايج: بررسي عصاره هاي متانولي مناطق مختلف نشان داد كه بيشترين مقدار تركيبات فنلي بر حسب گاليگ اسيد (42.7±1.5 ميلي گرم بر گرم وزن خشك) و آنتوسيانيني بر حسب سيانيدين -3 گلوکوزيد (1.0±0.07 ميلي گرم بر گرم وزن خشك) مربوط به ميوه هاي قره قاط منطقه كلاردشت بوده است و همچنين ميوه هاي اين منطقه نيز از فعاليت آنتي اكسيداني بهتري (IC₅₀: 0.1±0.07 ميلي گرم بر ميلي ليتر) در مقايسه با ساير مناطق برخوردار هستند. بيشترين مقدار ترکيبات فلاونوييدي بر حسب کوئرستين (2.9±0.07 ميلي گرم بر گرم) مربوط به برگ منطقه ماسوله مي باشد.
نتيجه گيري: نتايج نشان مي دهد برگ و ميوه گياه دارويي قره قاط سرشار از ترکيبات فنلي بوده و نيز خاصيت آنتي اكسيداني داشته بنابراين مي توان از آن به عنوان يك منبع گياهي كه داراي تركيبات آنتي اكسيداني است در صنايع غذا و دارو استفاده كرد.