قیزقلعه سی(قلعه دختر) حور

قیز قلعه سی حور در 3 کیلومتری جنوب شرقی دهستان حور در بخش ویلکیج جنوبی نمین قرار دارد. اين قلعه در تاريخ 10/10/1381 به شماره 6692 به ثبت رسيده است. قیز قلعه سی حور که باستان شناسان قدمت آن را به هزارة اول قبل از ميلاد نسبت میدهند  یک قلعه طبیعی بوده  واز استحکامات ساخت دست بشر کمتر استفاده می شده  است. بنا بر روایات تاریخی  در دوران ساسانیان مدخل ورودی قلعه از سمت شرقی آن بوده است . روی رودخانه قسمت شرقی قلعه پلی بوده که ورود وخروج قلعه تنها از روی آن پل  امکان پذیر بوده است. استفاده طرفداران بابک از این قلعه امری است مسلم  وحتمی . سلجوقیان ؛چوپانیان ؛ جلایریان  و قراقوینلوها  در این قلعه اسکان داشته اند . بعد از یورش مغولان  بعلت عدم وجود حکومت مرکزی مقتدر این قلعه بین حکومتهای محلی ایلخانیان ؛ چوپانیان ؛جلایریان و قرا قوینلوها دست به دست می گردیده است . اینانلوها یکی از طوایف متحد قرا قوینلوها بود  ومحل اسکان آنها گوکپر یا پیره ناخیرچی بوده است . بعد از انقراض قرا قوینلوها  واستقرار آق قوینلوها وصفویه از سرگذشت  این قلعه خبری در تاریخ نیست.

                                         وجه تسميه  قیز قلعه سی یا قلعه دختر
در سرزمين كهن و پهناور ایران در حال حاضر ده‌ها قلعه به نام قلعه دختر  یا قیز قلعه  دهها روستا و نيز ده‌ها پل قديمي با همين نام وجود دارد.

افسانه‌اي در باب قیز قلعه سی یا قلعه دختر وجود دارد كه بنابر آن، گويند

 الف): روستاها

 قلعه دختر. [ ق َ ع َ دُ ت َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان مؤمن آباد بخش درمیان شهرستان بیرجند، واقع در 19هزارگزی جنوب درمیان و 4هزارگزی خاور مالرو عمومی درمیان به سربیشه . موقع جغرافیایی آن دامنه و معتدل است . سکنه ٔ آن 59 تن ، آب آن ازقنات و محصول آن غلات ، چغندر و شغل اهالی زراعت است .راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).

 قلعه دختر. [ ق َ ع َ دُ ت َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان زهان بخش قاین شهرستان بیرجند ، واقع در 41هزارگزی جنوب خاوری قاین موقع جغرافیایی آن کوهستانی و هوای آن معتدل است . سکنه ٔ آن 130 تن است . آب آن از قنات و محصول آن غلات ، زعفران و شغل اهالی زراعت و مالداری است .راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).

 قلعه دختر. [ ق َ ع َ دُ ت َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان دشمن زیاری بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان ، واقع در 3هزارگزی شمال باختری قلعه کلات مرکز دهستان و 43هزارگزی شمال شوسه ٔ بهبهان به آرو. موقع جغرافیایی آن کوهستانی و هوای آن سردسیری و مالاریایی است . سکنه ٔ آن 60 تن است . آب آن از رودخانه و چشمه و محصول آن غلات ،برنج ، پشم ، لبنیات و شغل اهالی زراعت و حشم داری است . راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

قلعه دختر. [ ق َ ع َ دُ ت َ] (اِخ ) دهی است از دهستان مرکزی بخش فریمان شهرستان مشهد، واقع در 15هزارگزی جنوب باختری فریمان و سر راه مالرو عمومی فریمان به پاقلعه . موقع جغرافیایی آن کوهستانی و سردسیری است . سکنه ٔ آن 202 تن ، آب آن از قنات و محصول آن غلات ، پنبه و شغل اهالی زراعت است .راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).

 قلعه دختر گبر. [ ق َ ع َ دُ ت َ رِ گ َ ] (اِخ ) ده کوچکی است از دهستان خزل شهرستان نهاوند، واقع در 39هزارگزی باختری شهر نهاوند و 2هزارگزی کنگاور کهنه . سکنه ٔ آن 40 تن است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).

 قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ ) ده کوچکی است از دهستان فشکلدره ٔ بخش آبیک شهرستان قزوین . سکنه ٔ آن 8 تن است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1).

قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ ) (قره دره ) دهی جزءدهستان قاقازان بخش ضیأآباد شهرستان قزوین واقع در42 هزارگزی شمال ضیأآباد و 2 هزارگزی راه عمومی . موقع جغرافیایی آن کوهستانی و هوای آن سردسیری است . سکنه ٔ آن 100 تن . آب آن از رودخانه ٔ یوزش باش چائی و محصول آن غلات و عدس دیمی و لبنیات . شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی آنان ریسمان بافی و جوال بافی است . این ده کنار راه شوسه ٔ قزوین به رشت واقع است . ساکنین از طایفه ٔ غیاثوند هستند و تغییر مکان نمیکنند.آثار قلعه ٔ خرابه ای به نام قزقلعه در مجاور آبادی روی کوه دیده میشود. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1).

قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ )دهی جزء دهستان کوهپایه ٔ بخش آبیک شهرستان قزوین واقع در 35 هزارگزی شمال باختر آبیک و 9 هزارگزی راه عمومی . موقع جغرافیایی آن کوهستانی و هوای آن سردسیری است . سکنه ٔ آن 128 تن . آب آن از چشمه سار و در بهار از آب برف . محصول آن غلات ، بنشن ، تاکستان ، سردرختی . شغل اهالی زراعت و صنایع دستی زنان گلیم بافی و گیوه چینی است . تا زرجه بستان که در 3 هزارگزی آن واقع شده ، میتوان ماشین برد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1).

قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ ) دهی از دهستان اواوغلی بخش حومه ٔ شهرستان خوی واقع در 12500 گزی شمال خاوری خوی و 6500 گزی خاور شوسه ٔ خوی به ماکو. موقع جغرافیایی آن جلگه و معتدل مالاریایی است . سکنه ٔ آن 951 تن . آب آن از قنات و نهر زراعان و محصول آن غلات و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان جاجیم بافی است . راه ارابه رو دارد، و میتوان ماشین برد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4).

قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ ) دهی است ازدهستان شهرویران بخش حومه ٔ شهرستان مهاباد واقع در 31 هزارگزی شمال خاوری مهاباد و 8 هزارگزی شمال شوسه ٔ میاندوآب به مهاباد. موقع جغرافیایی آن جلگه و معتدل مالاریایی است . سکنه 376 تن . آب آن از سیمین رود و چشمه و محصول آن غلات ، چغندر، توتون ، حبوبات . شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان جاجیم بافی است . راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4).
قزقلعه . [ ق ِ ق َ ع َ ] (اِخ ) یکی از دههای فخر عمادالدین در استرآباد. (مازندران و استراباد رابینو ص 170).

قیزقلعه سی نام روستایی است در بخش گرمی از توابع شهرستان مشکین شهر

 قلعه ٔ دختر. [ ق َ ع َ ی ِ دُ ت َ ] (اِخ ) این قلعه در فیروزآباد خواجه است بالای کوه چنین نشان میدهد که این قلعه وقتی آباد و آتشکده ٔ فیروزآباد بوده . عمارت و حمام دارد. (جغرافیای غرب ایران ص 129).

قلعه دختران . [ ق َ ع َ دُ ت َ ] (اِخ ) این قلعه در نزدیکی شوشتر است در عقیلی که سه فرسنگی شوشتر است بالای کوه بناء شهری ساخته اند. غاری هم در نزدیکی این قلعه دروسط کوه دیده میشود. (جغرافیای غرب ایران ص 129).

قزکورپی . [ ق ِ کُرْ ] (اِخ ) دهی از دهستان حومه ٔ بخش شاهین دژ شهرستان مراغه واقع در 7 هزارگزی جنوب شاهین دژ و 5 هزارگزی باختر راه ...

 پل دختر. [ پ ُ ل ِ دُ ت َ ] (اِخ ) قریه ای در 422هزارگزی طهران میان برجین و میانه و آنجا ایستگاه ترن است .

                                             ب ): پلها

پل دختر. [ پ ُ ل ِ دُ ت َ ] (اِخ ) پلی است که شاه صفی بر روی رودخانه ٔ قزل اوزن در سنه ٔ 1042 هَ . ق . میان میانج و زنجان ساخته که از جمله ٔ ابنیه ٔ تاریخی ایران است .
پل دختر. [ پ ُ ل ِ دُ ت َ ] (اِخ ) نام پلی بر آب کسلیان که حد فاصل میان سوادکوه و شیرگاه است . (سفرنامه ٔ مازندران و استراباد تألیف رابینو ص 43).

پل دخترورجه . [ پ ُ ل ِ دُ ت َ وَ ج َ ] (اِخ ) نام محلی کنار راه خرّم آباد به دزفول میان قلعه ٔ حسینه و قلعه ٔ بلارود در 770100 گزی طهران .

                                                   ج):  قلعه ها

قلعه دختر میانه

قلعه دختر کرمان

قلعه دختر فیروز آباد فارس

قلعه دختر باکو

قلعه دختر خراسان

قلعه دختر عراق(حصن المرا)

قلعه دختر قم

قلعه دختر شهرستانک تهران

قلعه دختر چالوس

قلعه دختر فرشتگان فارس

قلعه دختر فهلیان فارس

قلعه دختر نایین

قلعه دختر چاراویماق

قلعه دختر گرمی

قلعه دختر کلیبر(قلعه بابک)

قلعه دختر (استان فارس)

قلعه دختر (استان بوشهر)

قلعه دختران (شهرستان رودان)

قلعه دختر (الیگودرز)

قلعه دختر (ساوه) یا قیز قلعه  

قلعه‌ قيزلار قلعه‌ سي‌ در 20 كيلومتري‌ جنوب‌ غربي‌ مراغه‌،

قلعه دختر لارستان